KAMMATAN.COM BOARD พุทธกรรมฐาน สติปัฏฐาน4 ภาวนา ศีล สมาธิ ปัญญา แจกCDธรรมะ พาเที่ยววัด กรุณา Login เพื่อมองเห็นกระทู้ เพิ่มขึ้น ครับ

วัดศรีดอนชัย วัดแห่งแรกของอำเภอปาย จ.แม่ฮ่องสอน

ผมได้มีโอกาสไปที่วัดแห่งนี้มา เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2554 ที่นี่กำลังสร้างอุโบสถหลังใหม่ ครับ
ก็เลยได้ร่วมทำบุญแล้วก็ตั้งใจจะช่วยประชาสัมพันธ์วัดแห่งนี้ ใน http://www.kammatan.com ด้วย

ประวัติ

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220131819_img_3416.jpg)

วัดศรีดอนชัย วัดศรีดอนชัย  ตั้งอยู่บ้านสันมะนะ หมู่ที่ ๑๐ ตำบลบ้านธิ ตำบลเวียงเหนือ อำเภอปาย ..
สามารถเดินทางไปตามทางหลวงหมายเลข ๑๑ ระหว่างกิโลเมตรที่ ๗๖–๗๗ เข้าไป ๒ กิโลเมตร

 

วัดศรีดอนชัย วัดที่มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน โดยประวัติตามประวัติพงศาวดาร เป็นวัดแรกของเมืองปาย (อำเภอปาย)
โดย สร้างขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช ๑๘๕๕ โดยพะก่าหม่องขอได้นำทัพพม่ามาตั้งที่บ้านดอนแห่งนี้ พะก่าหม่องขอ
จึงได้สร้างวัดนี้ขึ้นมาเป็นแห่งแรก ชื่อว่าวัดดอนจองใหม่ (หรือวัดใหญ่) โดยการสร้างครั้งแรกนั้นได้สร้างกุฎิ (หรือจองแบบไทยใหญ่)
ให้ เป็นที่บำเพ็ญกุศลของเหล่าทัพ และประชาชนในสมัยนั้น โดยได้นิมนต์พระพม่า ไทยใหญ่จากแสนหวี
หนองฮีเมื่องปั่น ลางเคอ เมืองนาย มาจำพรรษาอบรมชาวบ้านและกองทัพในสมัยนั้น

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220132521_img_3417.jpg)

จนมาถึงสมัยพะก่ากั่นนะ และพะก่าส่างกง วัดนี้ยังเป็นวัดของไทยใหญ่อยู่ ต่อมาถึงพุทธศักราช 2020 สมัย พระเจ้าติโลกราช
กษัตริย์ผู้ครองนครนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ ได้มีพระราชบัญชาให้เจ้ามหาศรีไจยา หรือเจ้าศรีไจย์ ซึ่งเป็นราชบุตรของพระเจ้าเสนะภู เป็นหลานของพระเจ้าครามและเป็นเหลนของพระเจ้าเม็งรายมหาราช ได้นำช้างพลายเผือก 2 เชือก ชื่อช้างพลายเผือกเฒ่ามงคล และช้างพลายแก้วมงคล พร้อมเหล่าเสนาทหารยกทัพมาจากนครนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่
เพื่อมาตีเมืองแห่งนี้จากพะก่ากั่นนะและพะก่าส่างกง และได้รับชัยชนะจากการรบในครั้งนั้น

 (http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220131936_img_3415.jpg)
บริเวณที่จำหน่ายของที่ระลึก

ก่อนที่พะก่ากั่นนะและพะก่าส่างกงจะแพ้ศึกถอยทัพ ได้สั่งให้เผาวัดวาจนมอดไหม้ไปสิ้น การศึกครั้งนั้นได้ทำให้ช้างเผือก 2 เชือก
ของเจ้าศรีไจยา ได้หลุดหนีเข้าป่าไป เสนาอำมาตย์ได้ออกติดตาม ได้ที่ลำห้วยแม่น้ำ และเมื่ออำมาตย์ได้มากราบทูล
เจ้ามหาชีวิตศรีไจยา ก็ได้ปรารภว่า แม่น้ำนี้มีชื่อว่าแม่น้ำปาย เหตุคือเรียกชื่อตามพลาย 2 เชือก
(ภาษาเมืองเหนือ ช้างพลาย เรียกกันว่า จ๊างปาย) และเมืองๆนี้จึงได้ชื่อว่า เมืองปาย ตามชื่อแม่น้ำปายมาตราบจนถึงทุกวันนี้

ประวัติ พระสิงห์ปาย (พระพุทธสิหิงค์) วัดศรีดอนชัย

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220132733_img_3420.jpg)
พระพุทธสิหิงค์ปาย เก่าแก่มากๆๆ

" พระพุทธสิหิงค์" หรือ พระสิงห์ปาย เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองปาย และเป็นพระพุทธรูปประธานวัดศรีดอนชัย ตั้งอยู่เลขที่ 18 หมู่ 8 ต.เวียงเหนือ อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน สังกัดคณะสงฆ์

พระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) เป็นพระพุทธรูปศิลปะเนื้อทองสำริด ปางมารวิชัยเชียง แสนสิงห์ยุคแรก สร้างในราวพุทธศตวรรษที่ 17-18 อายุราวประมาณ 700-800 ปี

ตามพงศาวดาร เป็นวัดแรกของเมืองปาย (อำเภอปาย) สร้างขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช 1855 โดยพะก่าหม่องซอได้นำทัพพม่า ตั้งที่บ้านดอนแห่งนี้ พะกาหม่องซอจึงได้สร้างวัดนี้ขึ้นเป็นครั้งแรก ชื่อว่า วัดบ้านดอนจองใหม่ (หรือวัดใหญ่)

โดยการสร้างครั้งแรก ได้สร้างกุฏิให้เป็นที่บำเพ็ญกุศลของเหล่าทัพและประชาชนสมัยนั้น โดยได้นิมนต์พระพม่าไทยใหญ่จากแสนหวี หนองฮี เมืองปั่น ลางเคอ เมืองนาย มาจำพรรษาอบรมชาวบ้านและกองทัพสมัยนั้น

ต่อมาปีพุทธศักราช 2020 สมัยที่พระเจ้าติโลกราช เจ้ากษัตริย์ผู้ครองนครพิงค์เชียงใหม่ ได้มีพระบัญชาให้เจ้ามหาชีวิตศรีใจยา หรือเจ้าศรีใจย์ ซึ่งเป็นราชบุตรของพระเจ้าเสนะภู เป็นหลานของพระเจ้าคราม และเป็นเหลนของพ่อขุนเม็งรายมหาราช ได้นำช้างพลายเผือก 2 เชือก ชื่อ ช้างพลายเผือกเฒ่ามงคล และช้างพลายแก้วมงคล ยกทัพจากนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ เพื่อมาตีเมืองแห่งนี้จากพะก่ากั่นนะ และพะก่าส่างกง

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220132751_img_3421.jpg)

ปรากฏว่า ได้รับชัยชนะศึกในครั้งนั้น แต่ช้างเผือก 2 เชือกของเจ้าศรีใจยา ได้หลุดหนีเข้าป่าไป โดยเสนาอำมาตย์ได้ติดตามได้ที่ลำห้วยขุนแม่น้ำปายปัจจุบัน

เมื่อเสนาอำมาตย์ได้มากราบทูล เจ้ามหาชีวิตศรีใจยา ก็ปรารภว่าแม่น้ำนี้สมควรชื่อแม่น้ำปาย เหตุคือเรียกตามที่ได้พบช้างพลาย 2 เชือกคืนในลำห้วยขุนน้ำนั้น (ภาษาเมืองเหนือ ช้างพลาย เรียกว่าจ๊างปาย) และเมืองๆนี้จึงได้ชื่อว่าเมืองปาย ตามชื่อแม่น้ำปายจนบัดนี้

พระเจ้าติโลกราช ได้สถาปนาพระนามใหม่ให้เจ้าศรีใจยาว่าเจ้าชัยสงคราม ให้ดูแลปกครองเมืองปายสืบต่อไป และได้สร้างวัดโดยการสร้างขึ้นใหม่ เมื่อปีพุทธศักกราช 2021 โดยได้ก่อสร้างวิหาร กำแพง กุฏิ และเสนาสนะอื่นๆ และขุดสร้างกำแพงเมือง ประตูเมือง และอัญเชิญอาราธนาพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) จากเมืองนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่มาประดิษ ฐานเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองอยู่ประจำที่วัดแห่งนี้ในปีนั้นด้วย

รวมทั้งได้อาราธนาพระวชิรปัญญามหาเถร วัดมหาโพธาราม (เจ็ดยอด) เชียงใหม่ และพระภิกษุมหาเถระจากเมืองพะเยา เชียงราย อีก 5 รูป จำพรรษาอบรมศีลธรรมให้กับชาวบ้าน โดยได้ตั้งชื่อวัดใหม่ว่า วัดศรีดอนชัย

กาลต่อมาปีพุทธศักราช 2124 สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เสด็จมาฝึกคุมทหารที่เมืองปาย และเสด็จมานมัสการพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) ประทับแรมที่ปราสาทหอคำเจ้าฟ้าคุ้มเจ้าหลวงเมืองปายแห่งนี้ด้วย

พุทธศักราช 2158 เจ้าหลวงปัญญา ได้มีพระบัญชาให้เจ้าแม่สุนันทา ซึ่งเป็นหลานของพระเจ้าติโลกราช ให้มาปกครองเมืองปาย และได้บูรณะซ่อมแซมวัดศรีดอนชัยและปราสาทหอคำที่เจ้าฟ้าที่ถูกพม่าเผาบาง ส่วน อีกทั้งได้อาราธนาพระภิกษุ-สามเณรจากเวียงเชียงใหม่จำพรรษา สืบมาจนถึงปัจจุบัน

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220132838_img_3424.jpg)
พระเจ้าฝนแสนห่า

ในแต่ละปี วัดศรีดอนชัย จัดให้มีประเพณีการสรงน้ำพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) ทุกวันที่ 13 เมษายน เป็นประจำ โดยตลอดตั้งแต่โบราณกาล สำหรับกฤษดาอภินิหารความศักดิ์สิทธิ์ของพระองค์พระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) เท่าที่ทราบและได้บันทึกไว้ คือ

ครั้งแรกเมื่อกองทัพพม่าที่มาตีเมืองปาย ก่อนที่จะกลับไปเมืองหงสาวดีได้เผาวัดอาราม แต่ก็ยังยกเว้นพระวิหารที่ตั้งประดิษฐานองค์พระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย)

ครั้งที่ 2 วันประเพณีเดือนยี่เป็งหรือวันลอยกระทงของปี พุทธศักราช 2479 ตามประเพณีของทางเหนือชาวล้านนาแล้ว วันนั้นก็จุดเทียนบูชาเป็นอันมาก และได้มีการละเล่นสนุกสนานตามแต่ละท้องถิ่น ได้มีศรัทธาชาวบ้านมาจุดเทียนบูชากันมากมายที่บนกุฏิ เนื่องจากช่วงนั้นได้อัญเชิญองค์พระพุทธสิหิงค์ ประดิษฐานที่บนกุฏิ

พอตกเวลาดึก ทางวัดได้มีการแสดงมหรสพต่างๆ คนก็ไปดูการละเล่น เหตุการณ์ที่ไม่คาดฝันก็บังเกิดขึ้น คือ ไฟได้ลามลุกไหม้กุฏิอย่างรวดเร็วยากที่จะดับได้ทัน พระเณรและชาวบ้านก็ช่วยกันดับ แต่เพลิงลุกไหม้ไปมาก

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133059_img_3426.jpg)
พระบรมสารีริกธาตุ

ครั้นเพลิงได้สงบลง พระลูกวัดและชาวบ้าน ได้รีบตรวจสอบความเสียหายทันที ปรากฏว่า ไฟไหม้เสียหายวอดวายเป็นอันมาก แต่องค์พระสิงห์ปาย กลับไม่ได้รับความเสียหายแต่อย่างใด สร้างความมหัศจรรย์แก่สาธุชนเป็นอย่างยิ่ง

อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าคงมีอภินิหารเกี่ยวกับองค์พระสิงห์ปาย อีกมาก ที่วัดศรีดอนชัยหรือผู้คนไม่ได้บันทึกเอาไว้

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133124_img_3429.jpg)
อุโบสถหลังใหม่ที่กำลังสร้าง อยู่ครับ

             เนื่องด้วยทางวัดศรีดอนชัย  ตำบลเวียงเหนือ  อำเภอปาย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน  ซึ่งเป็นวัดแรกของอำเภอปายเมื่อครั้งตั้งเมืองปาย  อายุประมาณ ๖๙๗ ปี  โดยประวัติสร้างวัดเมื่อปีพุทธศักราช ๑๘๕๕ และมีวิหารที่มีความเก่าแก่  อันเป็นที่ประกอบศาสนกิจของพุทธศาสนิกชนในชุมชนมาตั้งแต่โบราณกาลจนมาถึง ปัจจุบัน  โดยวิหารของทางวัดหลังดังกล่าวสร้างเมื่อปีพุทธศักราช ๒๐๒๑  โดยเจ้าไชยสงคราม  เจ้าผู้ครองเมืองปาย  มีอายุในปัจจุบันถึง ๕๓๐ ปี  และเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย  พระพุทธรูปเก่าแก่คู่บ้านคู่เมือง  ประจำวัดศรีดอนชัย)  โดยได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์มาโดยตลอดตามกำลังของชาวบ้าน  แต่ด้วยกาลเวลาอันยาวนานจึงทำให้ทรุดโทรมลงไป

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133203_img_3430.jpg)
พระพุทธรูป ปางมารวิชัย


                    ลุมาจนถึงปีพุทธศักราช ๒๕๕๐  ทางคณะสงฆ์และคณะศรัทธาวัดศรีดอนชัย  จึงได้ปรึกษาหารือ  เพื่อที่จะทำการซ่อมแซมบูรณะปฏิสังขรณ์วิหารของทางวัดศรีดอนชัยเป็นครั้ง ใหญ่ขึ้น  เพื่อให้เป็นที่ประกอบศาสนกิจแก่พุทธศาสนิกชนเหมือนเช่นดังเดิม  บัดนี้การก่อสร้างดำเนินไปแล้วประมาณ ๕๐%  และยังขาดทุนทรัพย์ในการดำเนินการอีกเป็นจำนวนมาก

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133225_img_3433.jpg)
พระพุทธรูป ปางมารวิชัย

                    ด้วยเหตุนี้ทางวัดจึงได้เจริญกุศลบอกบุญมายังท่าน  เพื่อนำปัจจัยสมทบในการบูรณะวิหารของวัดศรีดอนชัยดังกล่าวให้สำเร็จลุล่วงสืบไป 

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133259_img_3435.jpg)
บริเวณประตูอุโบสถ ครับ

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133347_img_3439.jpg)
บริเวณประตูอุโบสถ ค่ะ

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133419_img_3441.jpg)
พระเจดีย์ในวัด

---

ขอขอบพระคุณข้อมูลจาก
http://www.lannatalkkhongdee.com/newsDetail.php?id=N080074
http://www.itti-patihan.com/
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=243251

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220133324_img_3438.jpg)
ประตูธรรม อีกมุมในพระอุโบสถ ครับผม

(http://www.kammatan.com/gallary/images/20110220132611_img_3419.jpg)
กราบนมัสการพระพุทธสิหิงค์  ;)

ไปมาแระ

ท่านใดได้ไปที่ อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน ก็อย่าลืมไปแวะเที่ยวนะครับผม